Người Tiêu Dùng Lưỡng Lự Với Công Cụ Mua Sắm AI và Mạng Xã Hội
Khách hàng chưa mặn mà với AI và mua sắm trên mạng xã hội
Khảo sát mùa hè 2025 của KPMG với hơn 1.500 người tiêu dùng Mỹ cho thấy các công cụ mua sắm sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và nền tảng mạng xã hội chưa thực sự thu hút. Gần 2/3 người được hỏi chưa từng sử dụng công cụ mua sắm AI và không có ý định dùng trong tương lai. Tương tự, 56% cho biết họ chưa dùng các công cụ mua sắm trên mạng xã hội và cũng không định thử.
Khi tham gia mua sắm trên mạng xã hội, người tiêu dùng thường chọn các sản phẩm như quần áo, đồ chăm sóc cá nhân và thực phẩm. Điều này cho thấy một số lĩnh vực vẫn có sức hút nhất định, nhưng không đủ để tạo ra xu hướng áp đảo.
Lý do đằng sau sự do dự
Sự miễn cưỡng này một phần xuất phát từ thói quen mua sắm của người tiêu dùng. Hơn nửa số người tham gia khảo sát cho biết họ không bị ảnh hưởng bởi quảng cáo trực tuyến và thích tự nghiên cứu sản phẩm trước khi mua. Điều này phản ánh mong muốn kiểm soát hành trình mua sắm thay vì phụ thuộc vào các công cụ tự động hoặc quảng cáo.
Tuy nhiên, một số nghiên cứu khác lại cho thấy sự đón nhận tích cực hơn. Theo Capgemini, mạng xã hội và AI là hai nguồn thông tin hàng đầu ảnh hưởng đến quyết định mua hàng. Gần 1/3 người mua sắm sử dụng mạng xã hội để tìm sản phẩm mới hoặc thương hiệu, và gần 60% đã chuyển sang dùng công cụ tìm kiếm AI thay cho các công cụ truyền thống.
Một rào cản lớn mà KPMG phát hiện là sự lo ngại về quyền riêng tư khi AI phân tích dữ liệu cá nhân để đưa ra gợi ý sản phẩm. Chỉ 34% người tiêu dùng cảm thấy thoải mái với việc này, trong khi 43% bày tỏ sự không hài lòng. Sam Ganga, lãnh đạo mảng dữ liệu và AI bán lẻ của KPMG, cho rằng sự thiếu tin tưởng vào công nghệ và lo ngại về bảo mật là nguyên nhân chính.
Giải pháp xây dựng niềm tin
Để khắc phục, Ganga nhấn mạnh các thương hiệu cần minh bạch hơn về cách sử dụng dữ liệu và cung cấp các biện pháp kiểm soát quyền riêng tư rõ ràng. “Người tiêu dùng cần thấy được lợi ích cụ thể từ việc chia sẻ dữ liệu. Nếu không có sự minh bạch, họ sẽ tiếp tục do dự,” ông nói. Điều này không chỉ áp dụng cho AI mà còn cho mua sắm trên mạng xã hội, nơi niềm tin vào dữ liệu cá nhân cũng là yếu tố then chốt.
Sức hút của mua sắm trên mạng xã hội với giới trẻ
Mua sắm trên mạng xã hội đặc biệt hấp dẫn với nhóm khách hàng trẻ, nhờ vào tính trực quan của các nền tảng như Instagram và TikTok. Theo Ganga, “Thời trang rất phù hợp với các nền tảng này, nơi hình ảnh và khuyến nghị từ người ảnh hưởng thúc đẩy quyết định mua hàng.” Nhiều thương hiệu thời trang đã phát triển bộ công cụ cho người ảnh hưởng, giúp họ dễ dàng quảng bá sản phẩm và kiếm tiền từ mạng xã hội.
Dữ liệu cho thấy xu hướng này rõ nét ở thế hệ Z. Theo khảo sát của Walmart và Morning Consult, hơn nửa số người thuộc thế hệ Z đã mua hàng trực tuyến ngay trên mạng xã hội. Riêng tại TikTok, người dùng trung bình chi 708 USD cho mua sắm qua nền tảng thương mại điện tử của ứng dụng này trong năm qua. QVC Group (trước đây là Qurate) cũng đã chuyển hướng chiến lược, tập trung vào mua sắm qua livestream trên TikTok, Facebook và YouTube để tiếp cận nhóm khách hàng trẻ.
Tương lai của mua sắm thông minh
Dù AI và mua sắm trên mạng xã hội mang lại tiềm năng lớn, sự đón nhận của người tiêu dùng vẫn chưa đồng đều. Các thương hiệu cần tập trung xây dựng niềm tin thông qua minh bạch dữ liệu và nâng cao trải nghiệm người dùng. Với nhóm khách hàng trẻ, mạng xã hội đang là kênh mua sắm đầy triển vọng, đặc biệt trong lĩnh vực thời trang. Tuy nhiên, để chinh phục số đông, các nhà bán lẻ phải giải quyết bài toán quyền riêng tư và mang lại giá trị thực sự từ công nghệ mới.