Chi tiêu người tiêu dùng Mỹ giảm sút do lo ngại thuế quan và lạm phát

Chi tiêu tiêu dùng tại Mỹ giảm 0,5% trong tháng 1/2025, chủ yếu do người dân cắt giảm mua xe cộ và các hàng hóa lâu bền khác, theo Cục Phân tích Kinh tế (BEA) công bố hôm thứ Sáu. Xu hướng này phản ánh niềm tin hộ gia đình suy yếu trước nguy cơ lạm phát tăng do các chính sách thuế quan.

Lo ngại thuế quan làm lung lay niềm tin

Scott Helfstein, trưởng bộ phận chiến lược đầu tư tại Global X, nhận định: “Người tiêu dùng ngày càng lo lắng về giá cả do thuế quan sắp áp dụng và nguy cơ mất việc làm từ các đợt cắt giảm của chính phủ. Họ có thể đang ở trạng thái chờ đợi, cân nhắc lợi và hại của các chính sách thuế và thương mại hiện tại.” Sau dữ liệu tiêu dùng mới, Ngân hàng Dự trữ Liên bang Atlanta đã điều chỉnh dự báo tăng trưởng kinh tế quý 1 từ 2,3% xuống mức âm 1,5%.

Hai chỉ số niềm tin tiêu dùng được theo dõi chặt chẽ đều sụt giảm trong tháng 2. Chỉ số tâm lý người tiêu dùng của Conference Board giảm tháng thứ ba liên tiếp, ghi nhận mức giảm mạnh nhất kể từ tháng 8/2021, theo báo cáo ngày 25/2. Chỉ số kỳ vọng người tiêu dùng của tổ chức này cũng rơi xuống mức thấp nhất kể từ tháng 6/2024, báo hiệu nguy cơ suy thoái.

Stephanie Guichard, nhà kinh tế cấp cao tại Conference Board, cho biết: “Người tiêu dùng bi quan hơn về triển vọng kinh doanh và thu nhập tương lai. Niềm tin vào thị trường lao động suy yếu, với lo ngại về việc làm đạt mức cao nhất trong 10 tháng.”

Tương tự, Đại học Michigan báo cáo ngày 21/2 rằng chỉ số tâm lý người tiêu dùng giảm do lo ngại thuế quan sẽ đẩy giá cả tăng. Cả năm thành phần của chỉ số này đều sụt giảm, đặc biệt là điều kiện mua hàng hóa lâu bền, giảm 19% do “nỗi sợ giá cả tăng do thuế quan sắp xảy ra,” theo Joanne Hsu, giám đốc khảo sát của trường.

Lạm phát: Áp lực vẫn hiện hữu

Dữ liệu từ BEA cho thấy chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân cốt lõi (PCE), thước đo lạm phát ưa thích của Cục Dự trữ Liên bang (Fed), tăng 0,3% trong tháng 1 và 2,6% so với cùng kỳ năm trước, đúng với dự báo. Tuy nhiên, người tiêu dùng không tin Fed sẽ sớm đưa lạm phát về mục tiêu 2%. Theo Conference Board, kỳ vọng lạm phát 12 tháng của người tiêu dùng tăng vọt từ 5,2% lên 6% trong tháng 2.

Guichard giải thích: “Sự gia tăng này đến từ lạm phát dai dẳng, giá cả các mặt hàng thiết yếu như trứng tăng mạnh, và kỳ vọng về tác động của thuế quan.” Bà lưu ý rằng các bình luận về chính sách thương mại và thuế quan tăng đột biến, đạt mức cao nhất kể từ năm 2019, với nhiều ý kiến tập trung vào chính quyền hiện tại.

Tác động đến nền kinh tế

Sự sụt giảm chi tiêu và niềm tin người tiêu dùng cho thấy người Mỹ đang thận trọng hơn trước các bất ổn kinh tế. Thuế quan mới của Tổng thống Trump, cùng với lo ngại về việc làm và giá cả, đang khiến hộ gia đình hạn chế chi tiêu, đặc biệt với các mặt hàng không thiết yếu. Nếu xu hướng này tiếp diễn, các nhà bán lẻ và doanh nghiệp có thể đối mặt với áp lực lớn hơn trong việc duy trì doanh số và lợi nhuận.