Bán lẻ 2025: Trở lại trạng thái bình thường hay chỉ là khoảng lặng tạm thời?

Mùa mua sắm cuối năm 2024 kết thúc với kết quả “ổn nhưng chưa đột phá”, mang đến một dấu hiệu hiếm hoi kể từ đại dịch: thị trường bán lẻ có thể đang tiến gần trở lại nhịp độ bình thường.

Doanh thu bán lẻ tháng 12 tại Mỹ tăng 5,6% so với cùng kỳ năm trước – một mức tăng khá tốt, đặc biệt ở các ngành hàng từng gặp khó trong năm. Số liệu của Bộ Thương mại Mỹ cũng cho thấy doanh thu bán lẻ cả năm tăng 2,8%, đạt khoảng 7,4 nghìn tỷ USD. Những con số này, cộng với việc điều chỉnh tăng doanh số tháng 11, cho thấy kỳ mua sắm cuối năm diễn ra khả quan, dù không bùng nổ.

Chi tiêu vẫn vững – chừng nào thu nhập còn ổn định

Các nhà kinh tế của Wells Fargo nhận định: chừng nào người tiêu dùng vẫn còn việc làm và có thu nhập, sức mua sẽ được duy trì. Điều này giúp viễn cảnh bán lẻ năm 2025 có nền tảng tương đối vững chắc.

Tuy nhiên, theo UBS, hành vi chi tiêu vẫn sẽ “kén chọn”, phản ánh tâm lý tiết chế sau nhiều biến động. Người tiêu dùng đang có xu hướng ưu tiên giá trị hơn là số lượng – một xu hướng có thể khiến doanh thu biến động mạnh giữa các ngành hàng.

Ba yếu tố cản trở: tín dụng, chính sách và lạm phát

Sự phụ thuộc lớn vào thẻ tín dụng trong kỳ nghỉ, cùng với làn sóng hoàn trả hàng sau mùa lễ, là những rủi ro ngắn hạn. Nhưng mối đe dọa thực sự có thể đến từ các chính sách mới của chính quyền Trump. Các đề xuất về thuế quan và nhập cư có thể đẩy chi phí hàng hóa lên cao, kích thích lạm phát quay lại – đúng lúc nhiều hộ gia đình thu nhập thấp đang kiệt quệ vì chi phí sinh hoạt.

Ngay cả khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) hiện đang ở mức 2,9%, các mặt hàng thiết yếu như thực phẩm, nhà ở và y tế đều đã tăng cao hơn mức này – và đó mới là áp lực thực sự với người có thu nhập thấp.

Dấu hiệu tích cực: Cân bằng trở lại giữa hàng hóa và dịch vụ

Doanh số nhà hàng giảm trong tháng 12 – lần đầu tiên sau 9 tháng – được Wells Fargo xem là tín hiệu người tiêu dùng chuyển ưu tiên từ ăn ngoài sang mua sắm hàng hóa. Đây có thể là bằng chứng cho thấy hành vi chi tiêu đang quay lại mức “bình thường” sau giai đoạn “bung chi tiêu” vào dịch vụ hậu COVID-19.

Theo chuyên gia Robert Frick từ Navy Federal Credit Union, điều này phản ánh trạng thái cân bằng lành mạnh hơn giữa tiêu dùng hàng hóa và dịch vụ.

Bán lẻ vật lý chưa hết thời

Dù thương mại điện tử tiếp tục lập kỷ lục vào cuối năm – với doanh số tháng 12 tăng hơn 10% – nhưng không ít chuyên gia cho rằng đà tăng này sẽ không kéo dài mãi.

Wells Fargo cho rằng thương mại điện tử đang bước vào giai đoạn “trưởng thành” thay vì bùng nổ như giai đoạn COVID. Mô hình kết hợp giữa cửa hàng vật lý và nền tảng số mới là công thức bền vững, giúp thương hiệu tiếp cận đa kênh mà không phụ thuộc vào một nền tảng duy nhất.

2025: Một năm “bình thường” nhưng không dễ đoán

Theo Neil Saunders từ GlobalData, bán lẻ năm 2024 kết thúc trong trạng thái tích cực hơn mong đợi. Tuy nhiên, không có gì đảm bảo xu hướng đó sẽ tiếp tục. Những yếu tố như cắt giảm thuế, biến động chính sách thương mại, và áp lực từ người tiêu dùng có thể tạo ra một năm 2025 đầy những “ẩn số”.